سوال: آیا آزر پدر حضرت ابراهیم علیه السلام است یا عمویش، توضیح دهید.
پاسخ [شیخ الحدیث علامه سید محمد یوسف حسین‌پور حفظه الله]:
قرآن – که از آن کتابی راست‌گوتر در دنیا وجود ندارد – می‌گوید: وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ آَزَرَ [الأنعام/۷۴]؛ که پدر حضرت ابراهیم علیه السلام آزر بوده است. ابیه مبدل منه است و آزر بدل است از او. و این مطلب که ابراهیم پدرش را مخاطب قرار می‌دهد در جاهای مختلفی از قرآن آمده است و در این جا به صراحت اسمش نیز آمده است. [ملاحظه نمایید:
وَمَا کَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِیمَ لِأَبِیهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَهٍ وَعَدَهَا إِیَّاهُ [التوبه/۱۱۴]
وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّهُ کَانَ صِدِّیقًا نَبِیًّا إِذْ قَالَ لِأَبِیهِ یَا أَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ مَا لَا یَسْمَعُ وَلَا یُبْصِرُ وَلَا یُغْنِی عَنْکَ شَیْئًا [مریم/۴۱، ۴۲]
لَقَدْ آَتَیْنَا إِبْرَاهِیمَ رُشْدَهُ مِنْ قَبْلُ وَکُنَّا بِهِ عَالِمِینَ إِذْ قَالَ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ مَا هَذِهِ التَّمَاثِیلُ الَّتِی أَنْتُمْ لَهَا عَاکِفُونَ [الأنبیاء/۵۱، ۵۲]
وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ إِبْرَاهِیمَ إِذْ قَالَ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ مَا تَعْبُدُونَ [الشعراء/۶۹، ۷۰]
وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لَإِبْرَاهِیمَ إِذْ جَاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ إِذْ قَالَ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ مَاذَا تَعْبُدُونَ [الصافات/۸۳-۸۵]
وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ إِنَّنِی بَرَاءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ [الزخرف/۲۶]
إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِیمَ لِأَبِیهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَکَ وَمَا أَمْلِکُ لَکَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَیْءٍ [الممتحنه/۴].]
