﴿بخش بیست و ششم﴾:
امیداوارم ۲۵ کلید تحت تأثیر آوردن دلها را از ۲۵ بخش گذشته فراموش نکرده باشید.
یکی از کلید های دیگری که دل ها را با آن میتوان تحت تأثیر آورد، بردباری و فرونشاندن خشم و غضب با خلق است:
۲۶- ﴿ بردباری و فرونشاندن خشم و غضب ﴾:
بعضاً ابلیس تصمیم میگیرد تا از راه خشم و غضب داخل افکار انسانها شده، قلب های شان را سخت و بی صبر سازد.
انسانها نیز، با فشار های مختلف زندگی شباروزی، وقتاً فوقتاً با لبریز شدن کاسه ی صبر، غضب و خشم را خوش آمدید میگویند.
بعضی اوقات مردم در مورد شما اشتباه می‌کنند، وعده می‌دهند و خلف وعده می‌کنند یا تأخیر می‌کنند و یا زخم زبان دارند.
لازم است برای بدست آوردن دلها بردبار باشیید و خشم و غضب خود را فرو نشانید و تحمل کنید زیرا شما دارای هدف و غایتی هستید که می‌خواهید به آن برسید، پس لازم است بهترین برخورد را داشته باشید، چون، الله سبحانه و تعالی این گروه را می‌ستاید و می‌فرماید:
«الَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْکَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّـهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ »﴿آل عمران ١٣۴﴾
«کسانی که در راحت و رنج انفاق می‌کنند و خشم خود را فرو می‌خورند و از مردمان در می‌گذرند و خداوند نیکوکاران را دوست دارد. »
انس رضی الله عنه می‌فرماید من پشت سر رسول الله صلی الله علیه وسلم او را همراهی می‌کردم و بر تن رسول الله صلی الله علیه وسلم، عبا یا ردای حاشیه دارِ محکمی بود که یک عربی بادیه نشین، ایشان را دید و خود را به ایشان رسانید و محکم به سمت خود کشید و تُند تکان داد تا عبای رسول الله صلی الله علیه وسلم از روی شانه هایش پایین آمد و اثر کشیدن بر جسم مبارک رسول الله لی الله علیه وسلم دیده می‌شد.
او گفت: ای محمد دستور بده از مال خدا که در دست داری چیزی به من بدهند!
رسول الله صلی الله علیه وسلم به او نگاه کرد و خندید و دستور داد به او چیزی بدهند و عطا کنند.
این موضعگیری و برخورد سید مخلوقات، صلی الله علیه و آله و اصحابه وسلم است که حق تعالی در وصف او بیان نموده:
«وَإِنَّکَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِیمٍ» ﴿القلم: ۴﴾
و تو، اخلاق عظیم و برجسته ای داری.
غضب، قهر و خشم باعث بدبختی های بزرگی در خانواده، و در سطح وسیع تر، شگاف بزرگی را در جامعه، میان افراد ایجاد میکند.
در این مبحث راه هائی را جهت خو گرفتن با بردباری و ترک خشم و غضب خدمت شما عزیزان تقدیم میدارم.
۱- ﴿تنبیه ی بالفعل﴾:
مسلمان سعی میکند تا حین بروز غضب، خودش را تنبیه کند، تا مبادا از او عملی سر زند که باعث رنجش خاطر خودش و دیگران شود.
۲- ﴿دوستی با افراد نیک﴾:
رفاقت و دوستی با افراد خوش اخلاق و حلیم و دوری از کسانی که خود شان زود به خشم می آیند تأثیر بسزائی در کنترول وضیعت عصبی فرد دارد.
با آدم های حلیم رفیق شویم و از صحنه‌هایی که عصبانیت را تحریک میکند، دوری کنیم.
۳- ﴿ کم توقع داشتن از دیگران﴾:
یکی از دلایل دیگر غضب و خشم، توقع داشتن از دیگران است. زمانیکه جانب مقابل آنچه را از او متوقع بوده ایم انجام نداد، بر او خشم میگیریم.
۴- ﴿از بین بردن اسباب غضب﴾:
نگذارید خسته شوید که زود خشم کنید و غضب شوید. یک موقع تفریح برای خودتان بگذارید، و از اسباب و علت های آشکارِ خشم زا دوری کنید.
۵- ﴿توجه به آثار عفو و بخشش دیگران﴾:
توجه داشته باشیم که احتیاج ما به عفو در قیامت از احتیاج انسان به عفو ما بیشتر است.
امروز این فرد مرا عصبانی کرده است. من او را ببخشم. حالا ایشان چقدر به بخشش من نیاز دارد؟ مگر من در قیامت نیازم به بخشش الله تعالی بیش از نیاز ایشان به بخشش من است. ایشان مرا عصبانی کرده، من از دست ایشان عصبانی هستم. حالا عصبانی هستم، داد بزنم. اگر او را عفوا کنم، الله تعالی نیز چادر رحمتش را بر من هموار میکند.
۶- ﴿توجه به پشیمانی بعد از عصبانیت﴾:
همیشه انسان، بعد از خشم و غضب، پشیمان میشود، ولو که برحق هم باشد.
غضب، حالت جنونی است که به رد رخ میدهد و شیطان نیز در صحنه داخل شده، افکار فرد را از وسوسه های مملؤ از خشم پر میکند.
شما که عصبانی شدید، می‌دانید چرا؟ چون شما می‌گوئید خواست من عمل نشد! خوب خواست شمل اگر عمل نشد. خواستِ الله سبحانه و تعالی اگر عمل شده راضی باش و بدان که الله تعالی کاظمین الغیظ را دوست دارد.
اما غضبی داریم که غضب مثبت در برابر ظالمان و متجاوزان است، و این بدین معنی نیست که هرکس غضب کرد بد است.
بعضی جاها باید غضب کنیم. غضب‌های مثبت! آن غضبی که بر دین و نوامیس ما برمیخورد که با بحث این مضمون متفاوت است. خشم و غضبی که بخاطر الله تعالی و بر علیه دشمنان او تعالی باشد.
۷- ﴿عدم کفایت علم برای سعادت بشر﴾:
هرچه در علم دنیوی و ساینس، و…. پیش می رویم می فهمیم که علم بشر را نجات نداد.
کشورهای متجاوز بی‌سواد نیستند. هر کشوری دانشگاهش بیشتر است، شما جرأت نمی‌کنید بگویید: حالا که دانشگاهش بیشتر است، آمار فسادش کمتر است. هیچکس جرأت نمی‌کند چنین حرفی بزند. این عل م‌هایی که ما می‌خوانیم نور ندارد.
علمی که ما می‌خوانیم، هرچه باسوادتر می‌شویم، نسبت به معلم و پدر و مادر پرخاش‌تر می‌شویم. این سوادها فایده ندارد.
این علم و سواد هست، «اقرأ» هست، «بسم رب» نیست.
قرآن کریم نگفته: «اقرأ» گفته: «اقرأ بسم رب» یعنی این خواندن در راهِ الله سبحانه و تعالی باشد. خواندنی که در راه مدرک است، و در آن نوری وجود ندارد، نمیتواند غضب ها و خشم ها را کنترول کند و بذر محبت را در قلب های مردم بکارد.
۸- ﴿پشیمانی بشر، دلیل محدودیت عقل و علم بشر﴾:
آیا عقل ما کافی است؟ نخیر عزیز!
اگر عقل بشر کافی بود، انسان پشیمان نمی‌شد. پشیمان شدم یعنی چه؟ یعنی حالا بعد از عمل فهمیدم عقل من کوتاه بوده است. پشیمانی‌ها دلیل بر این است که عقل ما کوتاه است.
چه کسی است که در عمرش ده ها بار و صدها بار پشیمان نشده باشد؟ اگر شش میلیارد جمعیت داریم، نفری صد بار پشیمان شده باشند، میشود ششصد میلیارد دلیل. نه دو دلیل و سه دلیل و بیست دلیل، شش میلیارد هستند، هر نفری هم صد بار در عمرشان پشیمان شده باشند، ششصد میلیارد دلیل میشود.
اصلاً اگر ما عقل مان کامل بود هیچکس طلاق نمی‌گرفت. اینکه ازدواج میکند و بعد طلاق میدهد، می‌گوید: ای چه خاکی بر سرمان شد. به درد ما نمی‌خورد. نفهمیدیم! آمار طلاق‌ها یعنی عقل ما کوتاه بود. آمار پشیمانی‌ها، یعنی عقلم کوتاه بود. علم کافی نیست.
قوانین بشری کافی نیست. اصلاً قوانین بشری عیب دارد و ناقص است، چون، بشراز تاریخ دور خبر ندارد. از آینده هم خبر ندارد. پنج هزار سال دیگر چه میشود؟ نمی‌دانم. دو هزار سال پیش چه بوده؟ نمی‌دانم. مثل راننده‌ای که نمی‌داند این جاده از این طرف به کجا می رود، و از آن طرف به کجا می‌خورد.
انسان چون از تاریخ دور خبر ندارد، خیلی از چیزها را نمی‌فهمد. پس، اتکأ به قوانین آسمانی، و آنچه از کتاب و سنت برای بهتر زیستن برای مان رسیده است، بهترین راه حل عصبانیت و خشم را در پهلوی هزاران مشکل روز مره ی انسانها، ارائه میکند، بشرطیکه در آن تدبر و تفکر کنیم.
ان شأ الله، در بخش بعدی، راه های دیگری را جهت فرونشاندن غضب و خشم از قرآن و سنت خدمت شما عزیزان پیشکش خواهم کرد.
عزیزان گرانقدر!
لطفاً این مضامین خیلی مهم و حیاتی را با تمام خانواده، اقارب، دوستان، و همکاران تان شریک سازید، و در رشد فکری، عقیدتی، ایمانی و وجدانی همنوع تان اقلاً یک امر خیری را، مایه ی حصولِ صدقات جاریه ی تان سازید.
جزاکم الله وخیراً!
