(بخش بیست و نهم):
در بخش قبلی در مورد صاحبان قلب التقی و آثارِ تواضع، خشوع و خضوع در آنها حین عبادات و ادای نماز های شان صحبت کردیم.
عده ی دیگری از نمازگذاران اند که نظر به فطرت و خواص ذاتی، و گرایش معنوی شان، صاحبان ﴿قلب المهدی﴾ هستند:
۶- ️ ﴿️صاحبان قلب المهدی﴾:
️قلب المهدی همان قلبی است که تسلیم امرِ الله سبحانه و تعالی، و راضی به قضا و قدر پروردگار است.
الله سبحانه و تعالی در قرآن کریم میفرماید:
وَمَن یُؤْمِن بِاللَّهِ یَهْدِ قَلْبَهُ (تغابن ۱۱)
و هر کس به خدا ایمان آورد، خداوند قلبش را هدایت می‌کند.
قلب مهدی همان قلبی است که الله سبحانه و تعالی صاحب این قلب را با سختی، بیماری، مرگ نزدیکان، زندان، نابودی مال وغیر آن از مصائب، می آزماید و درجات ایمان او را به تدریج بالا میبرد، و بنده ی مؤمن به قضا و قدر خالق مهربانش راضی است.
صاحب چنین قلبی، مسلمانِ خاص، و مؤمن است و هر کس به خالقش ایمان خالص آوَرَد ، الله سبحانه و تعالی قلبش را مهدی و رهیاب می سازد.
هر مسلمانی که باور داشته باشد و بداند که جز آنچه الله جلّ جلاله بر وی مقدر نموده است به او نمی رسد، حق تعالی در هنگام مصیبت دلش را به راه صحیح می برد.
بنابراین، او متوجه می شود که آن مصیبت از جانب الله جلّ جلاله است و آنچه که به وی رسیده، قرار نبوده و نیست که از وی دور شود و خواه ناخواه به وی رسیدنی است و آنچه که باید به وی نرسد، خواه ناخواه به وی رسیدنی نیست پس؛ چنانکه ابن عباس رضی الله عنه نیز در تفسیر این آیه گفته است ، او در این هنگام به قضای الله جلّ جلاله تسلیم می شود و استرجاع: (إنا لله وإنا إلیه راجعون) میگوید پس در مصیبت صبر و بر نعمت شکر می‌گزارد.
صاحبان قلب المهدی یقین کامل دارند که خالق شان، الله سبحانه و تعالی، دارای علم بلیغ و همه جانبه است و هیچ چیز از این امور بر او مخفی نمیی ماند پس به او ایمان می آورد، ایمانی که شایسته ی یک بنده ی مؤمن است و به قضا و قدر وی از دل و جانش، تسلیم شوید.
فهم معنای قلب المهدی و هدایت شده، ما را به فهم قلب های منحرف آشنا می‌کند.
صاحبان قلب های هدایت شده به خوبی می دانند که این قلب در پیشگاه مقدس پروردگار از ارزش بسیار بالایی برخوردار است؛ از این رو در قرآن کریم نقل شده که در پیشگاه الله سبحانه و تعای التماس می‌کردند که:
رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنتَ الْوَهَّابُ (آل عمران ۸)
«پروردگارا! دلهای مان را، بعد از آنکه ما را هدایت کردی، (از راه حق) منحرف مگردان! و از سوی خود، رحمتی بر ما ببخش، زیرا تو بخشنده‌ای!
صاحبِ قلب المهدی، کسی که قلبش هدایت شود، لذت های شیطانی را زجر می‌بیند.
صاحبان قلب های هدایت شده در دنیا هم از ارتباط با الله سبحانه و تعالی، عمل به احکام الهی، اخلاق و دلسوزی برای مردم، لذتی شبیه لذت بهشت را می‌برند.
سوره ی مبارکه ی غافر به خاطر یک درباری فرعون که قلب هدایت شده داشت، نازل شده است؛ این سوره به سبب آنکه مشتمل بر داستان مؤمن‌ِ آل فرعون است، «مؤمن» نیز نامیده می شود.
الله سبحانه و تعالی از وی به مؤمن آل فرعون یاد می‌کند که حضورش در دربار فرعون برای کمک رسانی به گرفتاران و دست گیری از مظلومان بوده است.
این مرد که صاحب قلب هدایت شده بود، از قبطیان و پسر کاکای فرعون بود که ایمانش را نهان می داشت و آن را آشکار نساخته بود و سبب آشکار کردن ایمانش این بود که چون فرعون گفت: (مرا بگذارید تا موسی را بکشم)، آن مرد مؤمن را خشمی برای الله سبحانه و تعالی فراگرفت و گفت:
«آیا مردی را میکشید که میگوید: پروردگار من الله است و مسلماً برای شما از سوی پروردگارتان معجزاتی هم آورده است؟»
در حدیث شریف آمده است:
«بهترین جهاد، گفتن سخنِ حقی است در نزد سلطانی ستمگر».
ابن‌عباس رضی الله عنه میگوید:
«از خانواده ی فرعون، جز همین مرد و نیز زن فرعون، کس دیگری ایمان نیاوردند».
این است عظمت قلب های هدایت شده. در تعداد، این قلب ها خیلی اندک اند، ولی تا آخرین روز در این دنیا، در مقابل طاغوت و باطل با تعداد اندک شان، در مقابل گروه عظیم باطل میجنگند، و هی مجادله میکنند، و ذات اقدس الله سبحانه و تعالی یار و یاور صاحبان قلب هدایت شده است، و الله تعالی آنها را کافی است.
در مقابلِ صاحبان قلب های هدایت شده، قساوت قلبان قرار دارد.
قساوتِ قلب یکی از بیماری های معنوی و گناهان قلبی است که بسیاری از افراد، با وجود ابتلا به این بیماری مهلک روحی از آن غافل هستند، و چون هدایت نشده اند، در گمراهی شان، چنان می پندارند که آنان برحق اند.
این بیماری در قرآن کریم مذمت شده است چنانچه الله سبحانه و تعالی میفرماید:
أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَهِ قُلُوبُهُم مِّن ذِکْرِ اللَّهِ أُولَٰئِکَ فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ (زمر ۲۲)
آیا کسی که خدا سینه‌اش را برای اسلام گشاده است و بر فراز مرکبی از نور الهی قرار گرفته (همچون کوردلان گمراه است؟!) وای بر آنان که قلبهایی سخت در برابر ذکر خدا دارند! آنها در گمراهی آشکاری هستند!
قساوت قلب که یک بیماری روحی است اگر درمان نشود میتواند منشأ بسیاری از جنایات و کارهای خلاف اخلاق گردد.
جنایاتی که امروزه ما در نقاط مختلف جهان از سوی برخی سرمداران زر و زور شاهد هستیم، و کشته شدن کودکان و انسانهای بیگناه در کشورهای مختلف توسّط جنایتکاران جهانی تا حدّ زیادی ناشی از قساوت قلبی است که بر دلهای عاملین این جنایت سایه افگنده است. از اینرو ضروری است تا هرچه بیشتر با این بیماری روحی آشنا شویم و با رجوع به منابع دینی و مشخّصاً قرآن کریم، با عوامل آن آشنا شده و در صورت وجود آنها در درون خود در صدد درمان آن براییم.
در حدیث مبارکه به روایت ابن مسعود رضی الله عنه آمده است:
﴿ما اصحاب از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم پرسیدیم که خداوند جلّ جلاله فرموده است: (أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ… ) ، پس ای رسول‌‌خدا صلی الله علیه و آله وسلم! سینه ی انسان مؤمن چگونه انشراح می یابد و گشاده می‌گردد؟ رسول‌‌خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«چون نور به قلب وارد شد، قلب باز میشود و انشراح می‌یابد».
گفتیم یارسول‌الله! نشانه این انشراح چیست؟
فرمودند:
«الإنابه إلی دارالخلود والتجافی عن دارالغرور والإستعداد للموت قبل نزوله:
نشانه‌ی این انشراح:
رجوع و انابت به‌سوی سرای جاودانگی، آرامش یافتن و جاتهی کردن از سرای فریب و غرور و آمادگی برای مرگ قبل از فرود آمدن آن است﴾. «و در نتیجه او» به‌سبب این گشادگی و انشراح صدر «برخوردار از نوری از جانب پروردگارش می‌باشد؟» که آن نور، عبارت از نور معرفت و راهیابی به‌سوی حق است که بر وجود وی فیضان می‌کند.
آری عزیزان و سروران من !
آیا این انسانی که سینه‌اش سینای معرفت شده و قلبش برای حق باز و گشاده گشته، مانند کسی است که دلش به سبب گزینش و انتخاب بد وی، سخت گردیده و در تاریکی های گمراهی و بلیاتِ جهالت فرورفته و در آن دست وپا می زند؟
هرگز نه!
در اخیر این بخش مضمون ﴿حضور دل، اعتدال در نماز، و انواع قلب ها﴾ دست های کوچک و خاکی مان را لرزان و تضرع کنان بدرگاه خالق مهربان بالا میکنیم و دعا میکنیم که:
بار الها! قلب های مان را منشرح ساز، و ما را از صاحبان قلب های هدایت شده ات گردان، ای صاحب قلب ها!
الله تعالی تک تکِ مان را حضور دل، اعتدال در نماز اعطأ کند، و ما را از صاحبان قلب های هدایت شده سازد.
آمین، یا رب العلمین!
عزیزان گرانقدر!
لطفاً این مضامین خیلی مهم و حیاتی را با تمام خانواده، اقارب، دوستان، و همکاران تان شریک سازید، و در رشد فکری، عقیدتی، ایمانی و وجدانی همنوع تان اقلاً یک امر خیری را، مایه ی حصولِ صدقات جاریه ی تان سازید.
جزاکم الله وخیراً!
