اشاره: هر از چند گاه شاهد رخ دادن زلزله هایی در کشورمان و در سراسر جهان هستیم و باعث کشته شدن هزاران نفر و تخریب منازل مسکونی و بی خانمان شدن ده ها هزار نفر می گردد.
در مورد ماهیت و حکمت های زلزله، گفتگویی با مولانا عبدالحکیم سیدزاده، معاون آموزشی و استاد حدیث مدرسه دینی عین العلوم گشت صورت گرفت که متن این مصاحبه را با هم می خوانیم:
∗ پیشینه‌ی زلزله از دیدگاه اسلام چیست؟
مولانا سیدزاده: زلزله مخلوق و پدیده‌ی الهی است، هم‌چون سایر حوادث زمینی و آسمانی، مانند: کسوف و خسوف. به دستور خداوند زمین شروع به لرزش می‌کند و ناآرامی به وجود می‌آید.
∗ برخی از کارشناسان می‌گویند: زلزله، حادثه‌ای طبیعی است و هیچ گونه ارتباطی با اعمال بندگان ندارد، نظر شما چیست؟
مولانا سیدزاده: زلزله، کسوف و سایر مخلوقات اسبابی ظاهری دارند که دانشمندان ژئوفیزیک بیان می‌کنند، اما پیش آمدن چنین حوادثی حکمت‌هایی هم دارند. دنیا دارالاسباب است و ما اسباب را انکار نمی‌کنیم، بلکه اسباب را به ذات خود موثر نمی‌دانیم و پشت این اسباب، تقدیر و قدرت سبب و اراده‌ی خداوند را موثر اصلی می‌دانیم. داشتن اسباب ظاهری هیچ تضادی با داشتن اسباب باطنی و حکمت‌های حاصل از یک پدیده ندارد، اشکال ما بر کارشناسان این است که همین زلزله را در یک حادثه طبیعی خلاصه می‌کنند و اسباب باطنی زلزله را که معاصی باشد، انکار می‌کنند و از حکمت‌ها اغماض می‌کنند. فقط مؤثر دانستن طبیعت کفر و دروغ است.
∗ فرمودید در زلزله حکمت‌هایی نهفته است، آن‌ها چه مواردی هستند؟
مولانا سیدزاده: در زلزله، عمل بر مصالح و حکمت‌هایی است که زلزله در پی آن تحقق می‌یابد. زلزله حکمت‌های زیادی می‌تواند داشته باشد، که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
۱- تخویف که خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَا نُرْسِلُ بِالْآَیَاتِ إِلَّا تَخْوِیفًا﴾ [الإسراء: ۵۹]؛
۲- رحمت دانستن آن، پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «أُمَّتِی هَذِهِ أُمَّهٌ مَرْحُومَهٌ لَیْسَ عَلَیْهَا عَذَابٌ فِی الْآخِرَهِ عَذَابُهَا فِی الدُّنْیَا الْفِتَنُ وَالزَّلَازِلُ وَالْقَتْلُ» (مسند احمد؛ ابوداود: ۴۲۷۸)، حدیث صحیح است؛
۳- به سبب زلزله حرص دنیا و چسبیدن به دنیا از دل زدوده می‌شود؛
۴- بازگشت به الله. منقول است: «ان ربکم یستعینکم»، خداوند براثر زلزله می خواهد شما را به سوی خشنودی خود بکشاند؛
۵- از این زلزله‌های کوچک باید به یاد زلزله‌ی بزرگ قیامت افتاد: ﴿إِنَّ زَلْزَلَهَ السَّاعَهِ شَیْءٌ عَظِیمٌ﴾ [الحج: ۱]؛
۶- باید به قدر نعمت ثبات و استقرار زمین پی برد؛
۷- کثرت زلزله یکی از علائم قیامت است که در احادیث صحیح به آن پیش‌گویی شده است.
